Zorgrecht

Mr. M.G. Eckhardt is gespecialiseerd in psychiatrisch recht. Psychiatrisch recht omvat de rechtsbijstand aan cliënten welke zijn opgenomen of dreigen gedwongen te worden opgenomen in een psychiatrische instelling. Een opname wordt doorgaans als bijzonder ingrijpend ervaren en mr. M.G. Eckhardt schenkt deze groep cliënten extra aandacht op dit kwetsbare moment. Mr. M.G. Eckhardt is lid van de vereniging van psychiatrisch patiëntenrecht advocaten Nederland (vPAN).

Zorgrecht omvat het psychiatrisch recht. De BOPZ is vanaf 1 januari 2020 vervangen door een drietal wetten: Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), Wet zorg en dwang (Wzd) en Wet forensische zorg (Wfz).

De WVGGZ is bedoeld voor de patiënten in de reguliere GGZ en deze wet regelt het verlenen van verplichte zorg op maat voor mensen met een psychische aandoening. De verplichte zorg wordt niet altijd verleend in een zorginstelling, maar ook in een polikliniek of thuis. De Wzd regelt de rechten van mensen met een verstandelijke beperking of met een psychogeriatrische aandoening (bijv. dementie), die onvrijwillige zorg krijgen of onvrijwillig worden opgenomen in een zorginstelling. Uitgangspunt is dat onvrijwillige zorg alleen wordt toegepast als het niet anders kan. De Wfz biedt de officier van justitie en de rechter mogelijkheden om ervoor te zorgen dat binnen het strafrecht psychische zorg wordt geboden. De wet gaat over alle vormen van forensische zorg: ambulant en klinisch, begeleiding en behandeling.

Wat is een zorgmachtiging?

Een zorgmachtiging is een machtiging van de rechter waarmee verplichte zorg toegepast kan worden bij iemand met een psychische stoornis die ernstig nadeel tot gevolg heeft. De rechter verleent een zorgmachtiging alleen als vrijwillige zorg niet mogelijk is, terwijl zorg wel noodzakelijk is om het ernstig nadeel weg te nemen. Verplichte zorg wordt zo mogelijk ambulant toegepast, dus zonder opname in een GGZ-instelling. Maar zo nodig kan ook een opname verplicht worden opgelegd.

De rechter geeft een zorgmachtiging alleen af als de zorg noodzakelijk is om:

• een crisis of ernstig nadeel af te wenden;
• onderzoek te doen naar de geestelijke gezondheid van de persoon;
• de geestelijke gezondheid van de persoon te stabiliseren;
• de geestelijke gezondheid van de persoon zo te herstellen dat hij (weer) zelfstandig kan leven; of
• de lichamelijke gezondheid te herstellen of te stabiliseren (dit kan alleen als de persoon zijn lichamelijke gezondheid schaadt door gedrag als gevolg van een psychische stoornis).

Wat is een crisismaatregel?

Een crisismaatregel is een beslissing van de burgemeester waarmee verplichte zorg toegepast kan worden in een crisissituatie waarin snel ingegrepen moet worden vanwege onmiddellijk dreigend ernstig nadeel. Een crisismaatregel is maximaal drie dagen geldig. Het gaat om de burgemeester van de gemeente waar de patiënt op dat moment is. De burgemeester kan een wethouder de bevoegdheid geven om een crisismaatregel te verlenen.De burgemeester kan alle vormen van verplichte zorg opleggen die de Wvggz kent, zoals: gedwongen behandeling of medicatie, het beperken van bewegingsvrijheid, insluiting, toezicht en opname. Voor gedwongen zorg is opname niet verplicht; de crisismaatregel kan ook ambulant (buiten een instelling) worden ingevuld. De patiënt mag alleen naar een politiecel worden gebracht als hij wordt verdacht van een strafbaar feit. Alle verplichte zorg moet voldoen aan de uitgangspunten van de wet: de verplichte zorg moet in verhouding staan tot het beoogde doel, de enige oplossing zijn, effectief zijn en veilig toegepast kunnen worden.

Aan de verschillende procedures zitten verschillende haken en ogen. Mr. M.G. Eckhardt kan u alle procedures toelichten en staat cliënten bij tijdens de verschillende zittingen. Dit zijn dus zaken waarbij cliënten zijn opgenomen of dreigen gedwongen te worden opgenomen in een psychiatrische instelling. Een opname wordt doorgaans als bijzonder ingrijpend ervaren en mr. M.G. Eckhardt schenkt deze groep cliënten extra aandacht

overige werkzaamheden binnen dit rechtsgebied o.a.:

• voortzetting crisismaatregel;
• zorgmachtiging wijzigen of beëindigen;